Αθανάσιος ΚυριαζόπουλοςΟι ακάλυπτοι χώροι των δομημένων οικοδομικών τετραγώνων στις Ελληνικές πόλεις και φυσικά και στην Καλαμάτα κατά κανόνα είναι κατακερματισμένοι, αναξιοποίητοι και πολλές φορές τσιμεντοστρωμένοι. Θα μπορούσαν να ενοποιηθούν, να τεθούν σε χρήση όλων των ενοίκων του οικοδοµικού τετραγώνου και να διαμορφωθούν κατάλληλα για τη χρήση αυτή, χωρίς να θίγονται τα δικαιώµατα κυριότητας. Σε περίπτωση που οι ακάλυπτοι συνδεθούν μεταξύ τους και ενοποιηθούν μπορεί να δημιουργηθεί ένα δίκτυο ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων.
Το ενδιαφέρον είναι ότι και στην ελληνική πολεοδομική νομοθεσία υπάρχει παρόμοια πρόβλεψη! Βρίσκεται στο Άρθρο 12 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού (ΓΟΚ): Παραχώρηση σε κοινή χρήση ακάλυπτων χώρων. Το Άρθρο 12 προβλέπει την ενοποίηση αυτών των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων ενός οικοδοµικού τετραγώνου, μετά από σύγκληση συνέλευσης όλων των ιδιοκτητών των ακινήτων του οικοδομικού τετραγώνου. Απαιτείται γι’ αυτό πλειοψηφία 65% πράγμα που δυσκολεύει τη σχετική απόφαση από τους ιδιοκτήτες. Εδώ ο Δήμος θα μπορούσε να διευκολύνει με την παροχή κινήτρων πέραν αυτών της πολιτείας (επιδότηση από το Ειδικό Ταµείο Εφαρµογής Ρυθµιστικών και Πολεοδοµικών Σχεδίων – Ε.Τ.Ε.Ρ.Π.Σ. ή 50% παραπάνω δόμηση σε κάποιες περιπτώσεις) καθώς και της παροχής τεχνογνωσίας.
Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ν.4067/2012) ρυθμίζει τις επιτρεπόμενες διαμορφώσεις και κατασκευές για τους ακάλυπτους χώρους, οι οποίες περιλαμβάνουν όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν έναν κοινόχρηστο χώρο για δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, όπως διαμορφώσεις της φυσικής στάθμης του εδάφους, σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα, πεζούλια, βεράντες, φυτεύσεις, πέργκολες με προσωρινά σκίαστρα, στοιχεία εξυπηρέτησης (πάγκοι, τραπέζια), άθλησης και παιχνιδότοπων, ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων νερού και πισίνες.
Είναι μια παρέμβαση που θα βελτιώσει το μικροκλίμα, ειδικά στο κέντρο μιας πόλης. Θα συμβάλλει επίσης στην καλλιέργεια κοινών δεσμών με τους γείτονες και νέων μορφών συλλογικότητας. Οι ακάλυπτοι μπορούν να λειτουργήσουν ως ελκυστές κοινωνικής συναναστροφής των κατοίκων του οικοδομικού τετραγώνου αλλά και των κατοίκων της γειτονιάς γενικότερα. Μπορεί να λειτουργήσουν ως υποδοχείς πρασίνου και να διαμορφωθούν ως κήποι απόλαυσης, ήρεμα καταφύγια, εναλλακτικοί χώροι παιχνιδιού για κάθε ηλικία, αστικοί λαχανόκηποι, χώροι κοινωνικών εκδηλώσεων και πολλά άλλα.